1957 yılında Nobel ödülü alan Fransızların önemli yazarı Albert Camus’nun (yazarın adının okunuşu Alber Kamu) en çok bilinen kitabı Yabancı. 1942'de yazılmış.
Cezayir’de geçiyor roman. Kitabın kahramanı da yazar gibi Cezayir’de yaşayan bir Fransız. Adı, Meursault. (Bu isim de Mörsu olarak telaffuz ediliyor.) Kahramanımız ilginç bir karaktere sahip. Yaşadığı hayatın içinde, ama sanki o yaşamıyor. Adı üstünde, Yabancı.
Her şeye yabancılaşıyor Meursault. Absürde varan bir boşlukta yaşıyor. Hisleri neredeyse donmuş. Bir yakınının cenazesine gidişi, oradaki tavırları bu adamın buzu ne zaman çözülecek, dedirtiyor, hatta delirtiyor.
Bu absürt (saçma) durumun Camus'nun benimsediği Varoluşçuluk akımının bir belirtisi olduğunu belirteyim. Camus'nun varoluşçuluğu üzerine çok şey yazılmış. Burada felsefî yorumlara girecek değilim ama yazarımız kendini varoluşçuluğa dahil etmiyor ve absürt kavramı üstüne odaklanıyor daha çok. Hayatı absürt olarak görüyor. Hayata anlam yüklemenin yanlış olduğunu savunuyor. Ve Yabancı'nın kahramanı bu fikirlerin etkisiyle her şeye kayıtsız, tepkisiz kalıyor.
Kahramanın ağzından yapılan şu alıntı da bu kayıtsızlığı güzel ifade ediyor:
"Yani bu işin benim dışımda görülüyor gibi bir hali vardı. Her şey, ben karıştırılmaksızın olup bitiyordu, kaderim bana sorulmadan tayin olunuyordu (...) İyi düşününce söylenecek bir şeyim olmadığını anlamaktaydım. Kendi kendimi seyrediyormuş gibi bir hisse kapıldım."
Kitap iki bölümden oluşuyor. Birinci bölümde sıkılıp bırakmayın. İkinci bölümde sizi farklı bir bölüm bekliyor.
Tesadüfen işlenen bir cinayet ise Meursault'nun hayatına damga vuruyor.
Kahraman dünyaya, çevresine, yaşadığı zamana yabancılaşırken siz de garipsiyor ama merakla okumaya asılıyorsunuz. İnce bir kitap, neyse ki okuyucuyu yormuyor. Son birkaç sayfası hariç! Felsefe var son bölümlerde. Ama o da felsefi bir metne göre oldukça kolay okunuyor.
Camus, uzun cümlelerin yazarı olarak biliniyor. Kitaptaki cümleler ise gayet okunaklı, oldukça açık. Rahat okunabilecek, kendine has bir üslubu var. Hislerden uzak, dile ait bir çölde yürüdüğümü düşünerek okudum kitabı. Bunun yazarın bir başarısı olduğunu düşünüyorum.
Yabancı, Camus’yu okumaya başlayanlar için iyi bir başlangıç eseri. Yirminci yüzyıl edebiyatının önemli eserlerinden.
İyi okumalar…
Yabancı
Albert Camus
Can Yayınları
Çeviren: Ayça Sezen
Orijinal adı: L' Etranger
Yorum Gönder
Yorum Gönder